De trenchcoat circuleert elke paar jaar wel als modetrend. En ook dit seizoen zijn ze er weer! Maar dan wel in een iets ander jasje (*knipoog*). Dit seizoen zijn leren varianten namelijk hot! Misschien is dit een knipoog naar The Matrix uit 1999. Wat dat weer past bij de revival van de Y2K die we nu doormaken. Denk maar aan de minirok waar ik laatst over schreef! Maar wat is nu de geschiedenis van de trenchcoat? Als je de naam vertaalt, wordt het al duidelijker: trenches = loopgraven…
De eerste verschijningen van de trenchcoat
Het begin van de geschiedenis van de trenchcoat ligt in de jaren 1820. Macintosh & Hancock maakten een regenjas: the “mack”. Dit kledingstuk was gemaakt van rubberized cotton (sorry, ik wist even niet hoe ik dit goed kon vertalen. Gerubberiseerde katoen?) en bedoeld als buitenkleding voor de goedgeklede man die zich bezig hield met paardrijden, schieten, vissen en andere buitenactiviteiten. Nadelen waren dat de jassen heel goed waren in het buitenhouden van regen, maar daardoor ook in het binnenhouden van zweet. Daarnaast hadden ze een vrij onaangename geur. Oh, en ze konden nog wel eens smelten in de zon. Kan gebeuren!
Naarmate de technologie verbeterde, werd de rubberen coating luchtiger, minder zweterig en beter in het afweren van water. Win-win-win!
In 1853 was er een heer die John Emary heette. Hij produceerde een verbeterde regenjas onder de naam van zijn bedrijf Aquascutum. Deze naam is afgeleid uit het Latijn (aqua = water en scutum = schild). Een andere heer, Thomas Burberry (klinkt bekend?) volgde met zijn interpretatie in 1856. In dit jaar richtte hij zijn gelijknamige bedrijf op. Doordat hij de individuele katoendraden waterdicht maakte in plaats van het uiteindelijke kledingstuk, werd Burberry’s gabardinestof de meest ademende stof tot dan toe! Als gevolg werd zijn jas in dat jaar 1879 flink populair onder ontdekkingsreizigers, vliegeniers en andere avontuurlijke jongemannen.
De trenchcoat naar het front
Zowel Aquascutum als Burberry claimen de WWI-trenchcoat “uitgevonden” te hebben. Wat ze vooral hebben gedaan is het populariseren van een al bestaande jas en die aangepast hebben voor militair gebruik. Ook prima toch? De naam “WWI-trenchcoat” werd voor het eerst gebruikt in 1916.
“Trench Coats in Demand”, schreef The New York Times in 1917. Niet in een trendrubriek, maar in een nieuwsbericht over “The Great War”, waarin beschreven werd hoezeer Britse soldaten behoefte hadden aan weersbestendige kleding waarin je je makkelijk kon bewegen.
Aan de trenchcoat zie je goed de militaire aanpassingen van het kledingstuk. Zo schreef NRC al eens: “De metalen ring aan de stevige, doorgestikte ceintuur was bedoeld om een granaat aan te hangen.” Hier hintte ik trouwens dus naar in het artikel over de bucket hat! Anyway, wat zeiden ze verder? “De flap linksvoor op de jas moest de jas beschermen tegen slijtage door geweerdruk, de flap achterop hielp om de regen af te voeren. En dan waren er de los te knopen banden op de schouders, bedoeld om epauletten aan vast te maken.” Even FYI: epauletten zijn die schouderversieringen met kwastjes eraan. Voor belangrijke heren dus. Daarnaast hielpen de knopen bij de hals de drager te beschermen tegen giftig gas. sommige jassen kwamen met een warme afneembare voering. Deze kon dan als beddengoed gebruikt worden! De jassen werden in khaki uitgevoerd omdat dit de beste camouflage bood.
Een nieuwe rol voor de trenchcoat
Hoewel de trenchcoat opnieuw werd gedragen door de officiers tijdens de Tweede Wereldoorlog, begon het militaire gebruik toch af te nemen. Dit kwam doordat de jas in de jaren ’40 werd geromantiseerd door Hollywood. Hier werd de jas gedragen door de snelle journalist, de gladde gangster, de mysterieuze detective en de verleidelijke femme fatale. Zo droeg Humphrey Bogart een trenchcoat in Casablanca (here’s looking at you, kid) en Meryl Streep in Kramer vs. Kramer. Ook droeg Audrey Hepburn er één in de film Breakfast at Tiffany’s. Deze film hebben we natuurlijk ook al voorbij zien komen in het artikel over de Little Black Dress! Hollywood zorgde er vervolgens voor dat de trenchcoat in de fashionable kledingkasten werd opgenomen.
De moderne trenchcoat
Vandaag de dag is de trenchcoat opnieuw geïnterpreteerd door ontwerpers zoals Jean-Paul Galutier, Rei Kawakubo en Martin Margiela. En vergeet niet de trench coat gown die Priyanka Chopra droeg tijdens het MET-gala 2017! Daarnaast is de trenchcoat natuurlijk nog steeds een kenmerkend artikel van Burberry.
Zo, dat concludeert de geschiedenis van de trenchcoat! Inmiddels is de jas alom verkrijgbaar in verschillende stijlen, kleurencombinaties, lengtes en materialen. Sommigen hebben nog veel van de originele details (ringetje aan riem, flap, etc.) en andere jassen zijn alleen nog maar double-breasted met een kraag.
Ook zag ik laatst bij de tentoonstelling Maison Amsterdam twee jurken van Mohammed Benchellal die de trenchcoat als uitganspunt hadden genomen. Ze waren echt té prachtig!
Zelf heb ik recent bij Jutka & Riska een vintage trenchcoat van zwart leer gekocht, wat denk ik een perfecte van-zomer-naar-winter-jas is! Met of zonder sjaal kan ie met verschillende temperaturen mee! Oh en nog een tip voor als je zelf een trenchcoat hebt (gekocht). Heeft ie een centuur? Dan niet gespen, maar knopen! Zo heurt het namelijk eigenlijk.
Bronnen
Bass-Krueger, M. (2019). Vogue encyclopaedia: The history of the trench coat. Vogue Paris.
Kantelberg, A. (2020). De trenchcoat heeft een imagoprobleem en dat is onterecht. de Volkskrant.
Narinx, C. (2019). De trenchcoat is geen grijze muis, maar een beige kameleon. de Volkskrant.
Rodriguez McRobbie, L. (2015). The Classy Rise of the Trench Coat. Smithsonian Magazine.
