Er wordt gezegd dat iedere minuut van de dag, welke dag dan ook, er ergens in de wereld een fles Chanel no. 5 wordt gekocht. Dit parfum blijft bovenaan de internationale lijst staan van bestverkochte geuren. En let’s be honest: dat staat ie eigenlijk al bijna 100 jaar sinds de eerste pufjes de lucht in werden gespoten.
Altijd voorop
Mademoiselle Chanel wilde met haar kleding iets nieuws bieden. Geen ruches, tierlantijntjes en whatnot in gecompliceerde jurken zoals de norm was tijdens La Belle Epoque, maar iets heel anders. Gabrielle ‘Coco’ gaf de vrouwen van toen iets nieuws: eenvoud, stijl en een moderne manier van kleden. En dat was, op z’n zachtst gezegd, revolutionair!
We mogen Coco Chanel al bedanken voor de Little Black Dress en de schoudertas, maar daar komt ook nog eens bij dat zij de wereld van parfums volledig op z’n kop heeft gezet. Hier was ze opnieuw, ook al moet ik mezelf herhalen, revolutionair. Misschien toch eens kijken in het woordenboek of er niet toevallig een fotootje van haar bij de definitie geplakt staat. 1re·vo·lu·ti·o·nair – Coco Chanel. Done.
She’s fresh, fresh, exciting.
Vóór Chanel no. 5 waren de parfums vaak zware, eentonige geuren die in overdreven versierde flesjes zaten met veel poespas. Haar parfum nummer vijf was anders. Natuurlijk bevatte het bloemen; heel veel bloemen zelfs! Met als belangrijkste tonen die van jasmijn en roos. Maar naast die bloemengeur wilde Chanel dat het een fris parfum werd. Dat was in die tijd echter nog niet zo makkelijk.
Frisruikende parfums konden toen alleen gemaakt worden door citrusvruchten zoals citroen en sinaasappel te gebruiken. Maar deze geuren vervlogen jammer genoeg heel snel. Té snel.
Scheikundebozo’s konden toen wel al specifieke chemicaliën isoleren, aldehydes genoemd, die deze geur kunstmatig na konden bootsen. Klinkt top, toch? In een flesje stoppen en gaan met die banaan! Of gaan met die citroen misschien (padoem-tss)?
Helaas. Ook dit was nog niet de sleutel tot succes. Deze aldehydes gaven zo’n intense geur af dat parfumisten ze niet zo graag gebruikten.
Een belangrijke ontmoeting
Maar, wanhoop niet: de zomer van 1920 zou een belangrijk turning point worden! Toen ging Chanel met haar minnaar (de hertog Dimtri Pavlovich) op vakantie naar de Cote d’Azur. Daar hoorde ze over een parfumist die Ernest Beaux heette. Deze man had gewerkt voor de Russiche royals en woonde vlakbij in Grasse: hét centrum van de parfumindustrie. Gelukkig voor ons was Beaux een nieuwsgierige vakman die niet terugdeinsde voor een uitdaging. Hij nam Gabrielles voorstel aan en ging aan de slag!
Foutje? Bedankt!
Het kostte monsieur Ernest een aantal maanden om de nieuwe geur te perfectioneren, maar uiteindelijk kwam hij dan met tien samples. Hij nummerde ze van 1-5 en van 20-24 en presenteerde ze aan zijn revolutionaire bazin. Waarom hij die nummering koos? Ik heb echt geen flauw idee (sorry).
Nou goed, Chanel probeerde alle proefgeuren en koos uiteindelijk… Nummer vijf! Dat kwam vast niet onverwachts, toch? Er wordt trouwens ook wel eens gezegd dat vijf Chanels gelukstgetal was en dat ze daarom het parfum zo heeft genoemd. Het zou allebei kunnen! Hoe dan ook, Chanel no. 5 was geboren!
Er gaan geruchten dat het parfumbrouwseltje eigenlijk het resultaat was van een foutje in het laboratorium. De assistent van Beaux had per ongeluk een ongebruikelijke hoeveelheid aldehyde in de mix gegooid. Maar blijkbaar heeft dat dus heel goed gewerkt! Het zorgde voor een frisse zeepachtige geur die, in tegenstelling tot andere keren dat aldehydes werden gebruikt, niet te overweldigend was. Toch leuk, die foutjes!
Iedereen klaar? Bottelen maar!
De geur was dus gevonden: geen zware, overheersende bloemengeur, maar een fris parfum. Nu moest het amberkleurige goedje nog ergens in. Ook de fles was net zo vernieuwend als de geur. Geen versieringen of overdadig kleurgebruik, maar een transparante, hoekige fles. Als je vindt dat de vorm doet denken aan een heupfles of een whiskey decanter, dan klopt dat helemaal! Dit was precies zoals Coco het voor zich zag: een fles die een zekere masculinity uitstraalde. De fles moest een combinatie tonen van “sex and scent”.
De fles van Chanel no. 5 werd een soort les in moderniteit en toen het jaar 1959 de hoek om kwam rollen, was ‘ie opgenomen in de permanente collectie van het MoMA in New York. De fles was inmiddels net zo herkenbaar als een Coca-Colaflesje en net als bij dit bruine drankje maakte Andy Warhol dit hét onderwerp van negen zeefdrukken. Hierdoor werd het glazen ding al helemáál gekatapulteerd als een icoon van de 20e eeuw!
Om af te sluiten, gooi ik even deze quote van Marilyn Monroe erin: “What I wear in bed? Why, Chanel no. 5 of course“.
Bronnen
BBC News. (2011, 29 mei). Chanel No 5: The story behind the classic perfume.
Frankel, S. (2016, 6 september). A Brief History of Chanel No. 5. AnOther.
Legend, H. (2016, 31 maart). The Fascinating History Behind the Chanel No.5 Bottle. Hashtag Legend.
