Wist je dat… De parel de oudste edelsteen ter wereld is? Nee? Nou, dan weet je het nu, hoera! En hopelijk weet je na het lezen van dit stuk zelfs nog meer dan dat;).
Een flink aantal jaren geleden, rond m’n 15e denk ik, kreeg ik voor m’n verjaardag echt een prachtig cadeau van m’n tante. Een fluwelen zakje met daarin twee oorbellen en een kettinkje, beide vervaardigd uit zoetwaterparels. Ik koester ze, dat snap je wel, nog steeds. Ze zijn echt zo mooi! Organisch gevormd en niet al te opzichtig, I love them. En dat is precies waar dit artikel over gaat: pearls baby!
al het goede komt in drieën vieren
Om te beginnen dacht ik: laat ik eens kijken hoeveel verschillende parels er nou eigenlijk zijn. Vroeger waren er duizenden soorten parels te vinden in oestersoorten over de hele wereld. door overbevissing zijn er echter nog maar een handvol soorten beschikbaar. Op de internationale markt worden vier soorten parels verhandeld. Dit zijn:
- Zoetwaterparels – deze zijn veelvoorkomend en komen in verschillende vormen. Ze worden gekweekt in mossels en hebben een aantal natuurlijke kleuren, zoals witte, zalmroze, lavendelkleurige en groenachtige parels.
- Akoyaparels – dit zijn prachtige parels met veel glans en is waarschijnlijk de meest bekende parel. Akoya betekent in het Japans “mijn kind” en is de kleinste parelsoort. Vaak zijn ze puur wit, maar kunnen ook een zachtgele of roze ondertoon hebben.
- Tahitiparels – dit zijn de enige natuurlijke zwarte zoutwaterparels. Andere zwarte parels zijn kunstmatig op kleur gebracht.
Hoe ontstaan parels ook alweer?
Waar edelstenen uit diepe mijnen in de aarde getrokken worden, wordt de parel gemaakt door een levend organisme. Sterker nog: een oester heeft idealiter niet eens de bedoeling om parels te maken. Het is een zelfverdedigingsmechanisme! Wanneer de oester te maken krijgt met ongewenst bezoek in z’n schelp, zoals een parasiet of een stukje hard materiaal, dan onderneemt ‘ie actie. De oester beschermt zich door zijn binnenkant te bedekken met een stof die Nacre heet. De stof bouwt zich rond dat irritante stukje op totdat er een parel is gevormd.
Het verzamelen van parels was ook nog een gevaarlijke en moeilijke onderneming. Duikers riskeerden hun leven door tot wel 30 meter onderwater te duiken om pareloesters te vinden. Vaak leverde een ton pareloesters echter maar drie of vier parels van goede kwaliteit op.
In 1893 eeuw ontdekte Kokichi Mikimoto in Azië hoe je gecultiveerde parels kon maken. Doordat ze heel voorzichtig een klein pitje in een levende oester plaatsten, werd er een parel rond dit pitje gevormd. Hierdoor konden parels gekweekt worden in plaats van in het wild opgedoken. In 1935 waren er al 350 oesterkwekerijen in Japan die zo’n 10 miljoen gecultiveerde parels produceerden.
De geschiedenis van parelsierraden
Nou goed, nu dan eindelijk naar wat geschiedenis! Parels werden in klassieke beschavingen aanbeden. Niet alleen voor hun pracht en praal, maar ook omdat men geloofde dat ze een berg aan magische en beschermende eigenschappen bezaten. De parel werd al in de Griekse Oudheid gebruikt voor sierraden en in het Byzantijnse rijk gold de regel dat alleen de keizer parels mocht dragen. In de Perzische Golf was een grote overvloed aan natuurlijke oesterbedden. Hierdoor waren parels heel belangrijk in Arabische culturen. Volgens hun legendes werden parels gevormd door dauwdruppels die werden opgeslokt door oesters.
De parel heeft zo’n lange geschiedenis dat het niet gek is dat deze het middelpunt is van verschillende mythes en legendes. In het oude China stond de parel symbool voor de puurheid van de drager. In de Middeleeuwen droegen ridders vaak parels op het strijdveld. Zij geloofden dat de edelstenen hen veilig zouden houden.
THE PEARL AGE
Later, in het Renaissance- en Baroktijdperk, zorgde de ontdekking van parels in Midden- en Zuid-Amerika tot de zogenaamde Pearl Age. Het Paarlen Tijdperk. De vraag naar parels binnen West-Europa nam een immense spurt. Koningin Elizabeth I van Engeland was zelf ook groot fan van parels. Zij dofte zich zelf op in jurken die overladen waren met parels en ook haar accessoires bleven niet achter. Hierdoor werden parels een symbool van rijkdom, macht en een belangrijke sociale status. Edelvrouwen en koninklijke lieden droegen rijkbewerkte parelkettingen, -oorbellen, -armbanden en broches.
Deze overdaad zorgde er echter voor dat tegen de 19e eeuw de vraag naar parels zo hoog was, dat de oestervoorraad hard achteruitging. Parels verdwenen toen ook een tijdje uit het collectieve geheugen.
de parel en The Roaring twenties
In de jaren 1920, a.k.a. the Roaring Twenties, vond er een shift plaats in de mode en de maatschappij. In deze jaren werden er vraagtekens gezet bij de traditionele normen en werd juist zelfexpressie omarmd. Vive la moda!
Parels werden synoniem voor de mode van the flappers. En als je nu denkt: “hé, deze term komt me bekend voor”, dan heb je van mij een hele blije modemeid gemaakt! Ik heb het inderdaad al over de flappers gehad in het artikel over de minirok!
Anyway, deze dames droegen korte parelkettingen – ook wel bekend als snoeren – en hoofdbanden die versierd waren met parels. Deze accessoires waren echte must-haves in die tijd! Ook hebben we aan niemand minder dan Coco Chanel te danken dat parels nóg populairder werden. Haar combinatie van parels en little black dresses werd immens populair en maakte van de parel officieel een chique en verfijnde versiering! En nu wil ik nog wel melden: Coco mixte haar parels ook vaak met faux parels en juist dat was wat nog extra populariteit met zich mee bracht.
De moderne terugkeer van de parel
In de afgelopen decennia hebben parels een comeback gemaakt op het modetoneel. Zo besloot Vivienne Westwood in de jaren ’90 parels op te nemen in haar Fall/Winter-collectie. Deze collectie werd beïnvloed door Westwoods liefde voor Franse schilderijen, keramiek en meubels.
Shows van de afgelopen jaren lieten ook veel (interpretaties op) parels zien. Tijdens PFW in 2015 waren parels weer veelvuldig aanwezig bij de Chanel show en combineerde Tom Ford tijdens NYFW ’21 veel parelsnoeren met goud, bling en wit. Ook bij Givenchy en Fendi hebben we de afgelopen jaren parels kunnen signaleren.
Daarnaast worden influencers en popsterren steeds vaker met parels gespot. Zo is Harry Styles een bekende pareldrager, maar ook bijvoorbeeld Justin Bieber word nog wel eens gespot met deze witte edelstenen.
Hoe je ze ook besluit te dragen: echt, nep, als sieraden of juist als embellishment op je kleding; met parels zit je goed!
Bronnen
Dirlam, D. M., Misiorowski, E. B., & Thomas, S. A. (1985). Pearl Fashion Through the Ages. Gems & Gemology, 21(2), 63–78.
Team, P. (2018). Celebrities Who Made Pearls So Fashionable These Days. PearlsOnly.
D’Amario, C. (2023). Westwood pearls: a catwalk tale. Vivienne Westwood.
